Noodverlichting, geen overbodige lux(e)
‘Exit light’, zingt Metallica-frontman James Hetfield uit volle borst in het refrein van ‘Enter Sandman’. Dat lied gaat natuurlijk over noodverlichting en daarover willen wij het nu ook hebben. Volgens het bouwbesluit zijn noodverlichting en vluchtrouteaanduiding in gebouwen namelijk verplicht om de veiligheid van mensen te waarborgen. In dit artikel zoomen we in op de belangrijkste punten en eisen.
Wanneer heb je noodverlichting nu precies nodig? Volgens het bouwbesluit is het verplicht om noodverlichting te hebben in ruimtes waar meer dan 75 personen in passen. Dit geldt bijvoorbeeld voor kantoren, scholen en winkelcentra.
Waar is hier de nooduitgang?
Niet alleen de ruimte zelf, maar ook de gangen en vluchtroutes die leiden naar de dichtstbijzijnde (nood)uitgang moeten voorzien zijn van noodverlichting. In ruimtes zonder natuurlijk licht moet het lichtniveau van 1 lux worden bereikt. Dat is gelijk aan het licht van de vollemaan. Ook is noodverlichting verplicht in ondergrondse ruimtes, zoals kantoren onder het straatniveau en parkeergarages. Het bepalen van het meetniveau kan meestal eenvoudig worden gedaan door de hoofdingang als referentie te nemen. Dit is allemaal de verantwoordelijkheid van de eigenaar van het gebouw, die ook aansprakelijk is als er iets gebeurt.
Wat meldt het bouwbesluit over vluchtrouteaanduiding?
Verlichting van de vluchtroute is verplicht in een ruimte waardoor een verkeersroute loopt. Onder verkeersroute verstaan we een route die loopt naar de dichtstbijzijnde (nood)uitgang. Een ruimte die bestemd is voor meer dan vijftig personen, moet een vluchtrouteaanduiding hebben. Dat betekent dat de uitgang in zo’n ruimte is aangegeven met vluchtrouteverlichting, ofwel het bekende groene bordje.
Vluchtrouteverlichting moet, logisch ook, geplaatst zijn op een duidelijk zichtbare plek. De verlichting moet goed zichtbaar zijn voor iedereen die zich in de ruimte bevindt. Vluchtrouteverlichting moet voldoen aan de NEN 3011 en aan de zichtbaarheidseisen zoals deze zijn beschreven in de NEN-EN 1838.
Valt de reguliere verlichting uit, dan moet de vluchtrouteaanduiding binnen vijftien seconden genoeg licht geven, zodat alle aanwezigen het kunnen zien. In de meeste gevallen houdt dat in dat de verlichting zichtbaar moet zijn vanaf een afstand van dertig meter of minder.
Noodverlichting verplicht volgens Arbobesluit?
Niet alleen het bouwbesluit vindt noodverplichting van groot belang. Ook volgens het Arbobesluit is noodverlichting verplicht.
Het specifieke gedeelte over noodverlichting in het Arbobesluit is te vinden in artikel 3.9. Daar staat letterlijk: ‘Arbeidsplaatsen waar werknemers bij het uitvallen van het kunstlicht aan bijzondere gevaren zijn blootgesteld, zijn voorzien van adequate noodverlichting. Indien noodverlichting niet mogelijk is, beschikken de werknemers over individuele verlichting.’ Zaklampen bijvoorbeeld, of hoofdbanden met een ingebouwd lichtje.
Is noodverplichting verplicht in appartementencomplexen?
Ja, noodverlichting is verplicht in appartementencomplexen volgens de wet- en regelgeving in Nederland. De specifieke regels met betrekking tot noodverlichting in appartementencomplexen zijn terug te vinden in het Bouwbesluit 2012.
Volgens dat besluit moeten appartementencomplexen voorzien zijn van noodverlichting in gemeenschappelijke ruimtes, zoals gangen, trappenhuizen en algemene toegangsruimtes. Deze noodverlichting moet zodanig zijn ontworpen en geïnstalleerd dat het voldoende licht geeft om een veilige evacuatie mogelijk te maken in geval van stroomuitval of andere noodsituaties.
Daarnaast schrijft het Bouwbesluit ook voor dat de noodverlichting regelmatig getest en onderhouden moet worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert wanneer het nodig is. Het is belangrijk op te merken dat er mogelijk aanvullende lokale voorschriften kunnen gelden, afhankelijk van de gemeente of de brandweer. Daarom is het raadzaam om contact op te nemen met de betreffende instanties voor specifieke vereisten met betrekking tot noodverlichting in appartementencomplexen.
Neem noodverlichting niet te licht op
Behalve dat noodverlichting in veel gevallen verplicht is, is het ook gewoon ongelofelijk belangrijk. Het helpt mensen om in noodsituaties een veilige plaats te bereiken en voorkomt risico’s. Meer dan genoeg reden om je noodverlichting op orde te hebben dus. Wij kijken graag met je mee, want bij noodverlichting en de regels eromheen komt veel kijken. Geen nood: Blicon schept licht in de duisternis!